Sumba

Zaterdag 16 december

Cambodja en vooral Phnom Penh heeft het zwaar te verduren gehad.

Zo’n 50 jaar geleden speelde er een ontzettend heftige burgeroorlog in Cambodja waarbij 1/3 van de bevolking is omgekomen of vermoord. De communistische Rode Khmer is verantwoordelijk voor de dood van ongeveer 2 miljoen mensen. Pol Pot, de leider van de Rode Khmer, wilde van Cambodja een zelfvoorzienende agrarische staat maken. Iedereen die gestudeerd had, Engels sprak of ook maar een bril droeg, werd vermoord. Hierdoor heeft Cambodja nog steeds een enorme achterstand in kennis en ontwikkeling. Vriend en vijand wonen nu naast elkaar en spreken over deze tijd is taboe.

De Fransman die hier al jaren woont, wist ons te vertellen dat veel Fransen een hotel voor een jaar huren en de prijzen voor de toeristen verhogen door het excuus te gebruiken dat er zogezegd taxen moeten betaald worden. Die worden dan doorgerekend aan de toerist. Zo heb ik ook een keer een kamer geboekt, waarna er 1/3 van de prijs aan taxen bijkwam. Door dit trucje betaalt de nieuwe huurder van het hotel zijn lening af met een goede winstmarge. Daar heeft de lokale bevolking dus niets aan. 

Het is zo dat veel buitenlandse investeerders het meeste verdienen aan het toerisme hier, zoals de grote hotels, restaurants,... Het hotel waar we verblijven, zal waarschijnlijk ook in het bezit zijn van een rijke buitenlander. Ik voel me al meteen een beetje schuldig, maar dan weer niet dat ik een goede prijs heb geregeld.

Door bij lokale eetzaken en food-stals te consumeren, wat wij gelukkig doen, kan de bevolking toch nog iets verdienen aan ons, de toeristen. Oef, we dragen dan toch een klein steentje bij. 

Cambodjanen zijn, zoals Vietnamezen, ook ongelooflijk vriendelijke mensen. Natuurlijk probeer ik basis woorden te leren, omdat we vooral in contact komen met de armen, die geen Engels spreken. 

Waar ik het een klein beetje moeilijk mee heb, is dat hier ook alles wordt gegeten wat beweegt. Vegetarisch eten is een hele uitdaging. Maar mensen die amper rondkomen en hun grootste zorg 'overleven' is, kan je moeilijk kwalijk nemen.

In deze hitte genieten we vooral van de heerlijke rietsuikersapjes. Onze favoriet is bij deze lieve dame, die elke dag te vinden is op de hoek van de straat waar we verblijven. 

Ook heel lekker sappig en handig te knabbelen, zijn de mini-ananasjes. 

Op de Mekong-rivier varen veel bootjes met de toeristen het water af. 

Een man met zijn kraam, bevestigd aan zijn brommer, bakt ter plekke Lort Chha, van die korte pasta's. Zo is het makkelijk te regelen, om geen stukjes vlees bij te voegen. Wel wordt er een gebakken spiegelei bovenop geplaatst. We staan op straat, naast het kraam, te genieten van ons vers gebakken gerecht. Plots horen we een gil en 'BOEM'! Een tuktuk rijdt een scooter, met een man en een vrouw erop, omver. Vlak voor ons. Gelukkig is iedereen ongedeerd en staat de scooter al snel terug recht.

Er liggen stukken plastiek van de scooter op de grond, toch wordt er geen regeling getroffen, waarna beiden hun weg terug vervolgen. Dus hier geldt: niemand gewond? Dan niets aan de hand. 

Zondag 17 december

In het park waar de pagode staat zouden grote neushoornvogels te zien zijn. Misschien hebben we vandaag geluk?

Het is zondag, het park is drukbezocht door vooral Cambodjanen. Aan de achterkant staat een reuze-konijn.

Vlak voor de grote klok. 

Boven op de heuvel staat de pagode van Phnom. 

Binnen wordt er gebeden voor geluk en welzijn tussen wolken wierrook.

Voor de pagode is een vrouw met haar kinderen, bloemen aan het voorbereiden, die ze gaat offeren.

De blaadjes van de dichte grote knoppen worden een voor een opengetrokken en dubbel naar binnen geplooid, zodat na een tijd, de meeldraden tevoorschijn komen. Die zijn dan omringd met een krans van de dubbel gevouwen bloemblaadjes.

Achter de pagode is het offergedeelte.

Binnen staat een grote tafel met allerlei offers, gaande van geld, fruit, drank tot een gelakte eend en zelfs een volledige varkenskop.

Achter in de ruimte kan men nogmaals bidden.

Voor de ingang wordt vers vlees, gedroogde vis en eieren geofferd aan de drie katachtige beelden.

Eerst ontvangt de persoon met zijn offers, een soort van zegening.

Het vlees wordt in de bek van het beeld gelegd.

De gedroogde vis op het hoofd.

En tenslotte worden de eieren stuk geklopt op de tand van het dierlijk beeld.

Dan is het beurt aan de volgende. Het is hier aan de lopende band. Telkens wordt het vlees in een bak, achter de beelden, gegooid, waar de vliegen een feestje bouwen.

Ik vraag me af wat er achteraf met de inhoud van die blauwe kom wordt gedaan? Het hele gebeuren kan je ook zien op het filmpje.

Een zielige offer, denken we, is de levende haan.

Hij zit aan een touwtje vast in een kleine open bak (zie filmpje). 

Laurens heeft hier longans (soort lychees met bruine pel) gevonden op de grond. Waarschijnlijk voor te offeren, maar ergens afgevallen. De haan is blij met enkele gepelde bolletjes. Toch nog een lekker laatste maal, arme sukkel.

We lopen de trap af en zien voor ons in de bomen, waar we voor kwamen. Neushoornvogels!!

Wow wat zijn het grote vogels en wat een reuze-snavel! We dachten eerst dat het toekans waren. Ze vliegen speels van de ene boom naar de andere.

Een kleinere versie met een blauwe bolle keel is ook te zien. We hebben nog 1 longan en Laurens denkt dat we daarmee een vogel kunnen lokken. Zou wel heel bijzonder zijn. Ik scheur het bolletje open en leg het met schil en al naast mij. Vrij snel komt de blauwe, genaamd sumba neushoornvogel, vlak voor ons op de lantaarnpaal zitten.

Wat kunnen we ze goed bestuderen. Een natuurwonder! We dachten eerst dat het een jong was, omdat deze kleiner is. Deze soort is simpelweg kleiner van formaat. Ze houdt ons heel de tijd in de gaten.

Zou ze nu echt door hebben dat we een longan voor haar klaar hebben liggen? En jawel, ze komt tot bij ons vliegen en eist haar cadeau op.

Prachtig!!! Ze staat pal voor ons! Slimme vogel en goed zien doet ze ook. Ze neemt het vruchtje in haar bek, maar enkel aan de pel, waardoor de vrucht naar beneden valt en zij achterblijft met enkel en alleen de schil. Ik zoek het vruchtje, leg het in mijn handpalm en vrij snel eet ze uit mijn hand.

Hoe het afloopt, zie filmpje. 

Wat een ongelooflijk onverwachte magnifique cadeau van moeder natuur!! 

Beneden staat een afvalcontainer die vrij populair is bij de grote vogels. Twee andere soorten kunnen we ook van zeer dichtbij bestuderen. De gewone jaarvogel, ook een neushoornvogel, staat mooi te pronken.

En twee dubbelhoornige neushoornvogels zijn gretig op zoek naar voedsel. 

Zouden we deze ook kunnen voederen? Laurens zoekt fruit en komt met een veel te duur betaalde appelsien terug. Ik probeer met een partje appelsien en stap naar de container met een uitgestrekte hand. Dan ineens komt de Sumba neushoornvogel aangevlogen, eist het partje op en floep, het gaat er in een keer in.

Ik mag enkel en alleen haar voederen, maakt ze hiermee duidelijk! Schattig wel. Met het tweede partje vliegt ze weg. Laurens doet ook een poging bij de dubbelhoornige neushoornvogel (wat een lange naam toch!), de vogel neemt het partje aan en laat het vallen.

Laurens raapt het op en weer hetzelfde, het lijkt of de vogel speelt met Laurens, grappig. Dan is het zijn beurt voor plagerij (zie filmpjes).

We zijn enorm blij met deze unieke ervaring en lopen zeer voldaan verder.

In het park is een café-resto met daarachter allerlei ambachtelijk houtsnijwerk. Handig voor een toiletbezoek. Och kijk wat hangt er hier? Een kokos-tasje met een rits in verwerkt.

Laurens heeft nog ooit in India dergelijke tasjes leren maken aan straatkinderen in een opvangcenter. 

We laten het leuke park achter ons en zoeken naar een simpel lekker maal, liefst zonder vlees. Het is hier, maar ook in Vietnam, steeds de vraag: van welk dier is dit vlees? Ik vind een noedelsoep (met vlees) en vraag om extra groenten. We zien een magere kitten en twee volwassen katten, ook graatmager. Ik wou net zeggen 'geen vlees', maar slik mijn woorden in. Ik heb een doel voor dit....(zie filmpje).

Het duurde even voor ik doorhad dat het kitten zich onder mijn stoel schuil hield.

Het kleine jongetje van de zaak komt dichterbij en slaagt het kitten en shot naar de grote katten!! "Helaba! Nee! Dat mag niet!" Ik maak aan de moeder, die mijn soep maakte, duidelijk dat hij dat niet mag doen. Ze vindt het eerder grappig. Het zou natuurlijk kunnen dat ze het niet kan vatten, dat ik het waardevolste van mijn soep aan de katten geef, heb ik zeker begrip voor. Maar wat ik dan niet goed snap... waarom die katten zo mager zijn aan een eetzaak? Zijn er geen afvalrestjes? We hadden al vaak honden aan een eetzaak zien uitbuiken en dat waren dan stuk voor stuk opgeblazen zeppelins! Ik durf niet aan het ergste denken... nee toch?

Nu is het wel zo dat honden makkelijker gevarieerde restjes kunnen eten. Katten zijn vlees-eters en vlees is nu eenmaal een dure kost. Hongerige katten eten zelfs alles waar vet en/of melkproducten in zitten. We zien hier toch wel vaak katten ten opzichte van andere plaatsen en ze zijn stuk voor stuk graatmager. Honden zijn ook aanwezig, maar hebben dan vaak een soort van gareel aan en zien er meestal niet echt uitgemergeld uit. Tot nu toe... Het is niet dat ik de mensen hier bekritiseer, helemaal niet. Ik merk dit gewoon op. Het is begrijpelijk dat men niet aan de dieren denkt, terwijl ze zelf moeten overleven. Dan zal er niet snel restjes overblijven helaas.

In deze streken is mango een van de lekkere vruchten die overal groeien. Helaas is het nog niet het seizoen. Ze zijn absoluut niet rijp, maar klein tot allerkleinst. 

En ik sluit het verhaal weer af met een klein lekkernijtje. Een klein piramidevormig bananenblad-pakje.

De inhoud bestaat uit sticky rice.

Binnenin is een zoete smeuïge pasta van bonen en pinda's, denk ik.

Dat smaakt!