Het noorderlicht gezien

Vrijdag 4 januari

We rijden verder naar het noorden. Rijden betekent, gsm en externe batterij opladen, heel belangrijk. Voor als we hier iets voor hebben, de kans is groot met een busje van 40 jaar oud en vooral mét Laurens. We kunnen in panne vallen of vastzitten in de sneeuw. Er kan een eland in ons voorruit springen of een roedel wolven ons gaan opjagen. En de beer... doet gelukkig zijn winterslaap.

In een klein stadje Sodankylä, stoppen we even voor een supermarkt. Laurens vraagt aan een vrouw op de parking of er een meer in de buurt is met een open plek. Waar je goed het noorderlicht kan spotten. Nog geen 10 km van hier, volgens de hulpzame dame.

Alle wegen zijn parelwit. De sneeuwruimers doen elke dag goed hun best. De banen en parkings bestaan uit een dikke egale laag samengedrukte sneeuw. s'Nachts wordt telkens de verse sneeuw weggeschraapt.

We zoeken een open plek om het groen licht te zien en de nacht door te brengen. Niets, wel veel dennebomen in de donkere mist van de extreem koude nacht. Een beetje spooky, dat wel. Alleen zou ik hier wel bang hebben in de bossen, moet ik toegeven. In mijn achterhoofd speelt toch wel vaak het gedacht dat er hongerige wolven op de loer kunnen liggen. En een verse warme reuze loempia zouden ze wel lusten in deze barre omstandigheden. Laurens wil terugdraaien, maar de baan is te smal. Hij maakt gebruik van een zijweg met losse sneeuw.. spannend... In achteruit, maar de zijbaan helt een beetje naar beneden. En dan in één beweging vooruit terug de baan op! Komaan Laurens, je moet gewoon. Daar gaan we... halverwege zit het stroef. 
Zegt Laurens: "Ja t'is gebeurd, we zitten vast" 
-"Neeeeeeeeh, komaan, terug achteruit en proberen. We MOETEN hier uit!" 
Hij probeert en probeert en plots staan we terug op harde sneeuwgrond. Yes! Goed gedaan Laurens! Respect, oud busje.

Wat verder is er een verharde zijweg naar het meer toe. Daar brengen we de nacht door.

Volgens de voorspelling is er een grote kans om het poollicht te zien. Hoe meer naar het noorden hoe meer kans. We zijn al toch meer dan 100km verder dan waar de kerstman zit. Spijtig dat het zo bewolkt is. 
We turen beiden naar de lucht en wat zien we door de wolken vlak boven ons hoofd? 
"Kan dat? Jaah dat is het! Kijk Laurens, op verschillende plekken zie je een wazige groene schijn en die bewegen allemaal. Dat is het noorderlicht!!"
Toch spijtig dat er wolken zijn. Dedju zeg. We zijn zeker blij met dit, maar het had geweldig geweest bij een klare hemel. 
Ik heb geprobeerd voor foto's en filmpjes, maar helaas, zie je niets van. Hierdoor mis ik natuurlijk al de fun. Plots zegt Laurens "Voila gedaan, t'is weg. We kunnen naar huis". 
"Hoe? Hebben we zover gereden en al zo hard afgezien van de kou om voldaan te zijn met dit?" 
Beiden: "Neeeeeee". 
Wat we zagen zijn bewegende oplichtende groene vlekken-krullen die zo snel ze komen, ook weer verdwijnen. Ook rechte lijnen die aan ene kant uitstralen zijn in beeld geweest. Helaas door het volledig dichte wolkendek was het een wazig tafereel. Hierdoor kon dit moment niet worden vereeuwigd op beeld, wel gebrand op ons netvlies.

Het is toch helemaal niet zo simpel om zomaar het aurore borealis te glimpsen. Een bepaalde omvang beweegt continue over de poolcirkel. 

Als je er vlak onder bent, moet je al veel geluk hebben dat ze zich laat zien. 
Als ze verschijnt, moet het goed donker zijn. Hoe donkerder hoe beter je het fascinerende licht kunt opvangen. Minder bij volle maan of lichtpollutie van de steden, liefst in de onbewoonde natuur. Een klare hemel is vereist. Niet simpel als het hier zo vaak sneeuwt. 
Voldoet alles aan de eisen en heb je de eer gehad dat het noorderlicht je komt groeten? Dan is het nog verdeeld in verschillende categorieën. Dit gaat van kracht 0 tot 10. Bij de laagste zie je een zachte gloed aan de evenaar. Dit hebben we gezien als we in Finland toekwamen. Kracht 10 verschijnt maar enkele keren op een jaar met intense kleuren van groen, roze, rood,... Als je dit ooit kunt meemaken, dat is bijna zoveel geluk hebben als met de lotte winnen. Tenzij je boven de poolcirkel woont.

Het is ook niet zo evident om heel de nacht in de lucht te turen. Je krijgt snel een stijve nek, maar erger nog, de koude!! Ook al heb ik duizend en één kledingstukken aan. Na een tijd sijpelt de kilte langzaam door al die isolatie-lagen. En elk zuchtje wind kruipt door al de openingen. De uiteinden van de mouwen, wanneer de broekspijpen niet deftig in de botten steken, langs de nek, in het gezicht,... als je een foto wil nemen met gsm, ineens moeten plassen of erger nog... 
Aan supermarkten vind je wel eens een toilet. Toch leuk dat mijn bloot gat er voor een keer niet afvriest. Wat ben ik blij dan, zelfs Laurens en dat betekent heel wat. Als je weet dat hij een gat in de grond verkiest boven een normaal toilet.

Het is algemeen geweten dat de koude hier anders aanvoelt, minder kil door de drogere lucht. Ja dat is waar, het is een aangenamere koude zolang er geen wind is. Maar bij temperaturen rond -20 graden Celsius of zelfs lager. Geloof me, dat voelt écht wel héél brrrrr brrrrrr en nog eens amaai niet normaal brrrrrrr!! Zeker als er geen verwarmde hotelkamer met een heet bad staat te wachten. Ooooh me nu zachtjes laten glijden in een vol zaaalig warm bad. Wat een droom... 
Ok snel kijken of ons kacheltje nog brand.

Zaterdag 5 jan

We worden gewekt door auto's die ons passeren. Laurens kijkt door de ruit en ziet een camionet rakelings langs ons busje, de bocht veel te snel nemen. Dat was heel nipt en de chauffeur leek dronken. Ik moet nu toegeven dat het zou kunnen dat we de weg misschien een beetje versperren. Moet dat nu lukken dat ze welgetelt hier afdraaien.
Wij onwetende toeristen die in de weg kan staan en lokalen die misschien geïrriteerd raken, omdat ze hun bocht niet kunnen pakken zoals ze die al heel hun leven nemen?

Daarna horen we optrekkende geluiden van cross-moto's. En weg is Laurens. Wat later verschijnt hij weer. "Ze zijn inderdaad aan't spelen met crossers met spijkerbanden. Maar amaai zeg, spontaan sociaal zijn ze helemaal niet. Allemaal Woonekes". 
Ik dan: "Misschien denken ze 'Oh nee daar komt die kwiebus aan die zich zo debiel heeft geparkeerd" 
Hij: "Och joh, die ons bijna raakte, was nog de vriendelijkste".

Plots stopt er een busje naast ons. Hij maakt duidelijk dat we 'daar' moeten staan, uit de weg. De plaats die hij aantoont is zachte sneeuw. "Goe zot, daar rijd ik niet in hoor". Tjiens? Zijn er dan toch nog mensen zotter als Laurens?

We rijden terug naar het klein dorpje Sodankylä. Onderweg spot Laurens rendieren. Een vrij jonge en wat verder nog een. De jongste, de derde, ligt neer in de sneeuw. 

Laurens loopt er rustig heen en merkt dat ze geen bang hebben. Dan ben ik van de partij met de gsm in de hand. Ik stap er rustig heen, gebukt om me kleiner te maken. Een tweede legt zich neer. Ik manoeuvreer langzaam door de diepe sneeuw (zonder jas en handschoenen, voor diertjes alles) met mijn hoofd naar beneden, nog steeds gebukt. Ze laten me vrij dicht komen, en de derde laat zich ook in de sneeuw zakken. Ontspannend kauwen ze na met hun ogen op mij gericht. 

Oooh wat ben ik ontroerd en dankbaar voor dit moment.. 
Ik hoor iets achter me. Toch niet een dominante leider die zijn jonge groep wil beschermen en me zal aanvallen? Eentje staat terug recht. Ik draai me om, zie een gedaante en verschiet me een bult! 
Och het is Laurens. Alledrie zijn opgestaan en wandelen weg.
"Sorry sorry, maar weet jij waar de verrekijker is?"

In de supermarkt ziet Laurens aan de kant een box waar oude batterijen in worden verzameld. Zo ook oude handschoenen en haalt er geniepig een paar uit. Echte leren wanten. Dit had hij juist nodig. Heel blij is hij met zijn nieuwe vondst die zijn handen goed warm houden. 

Eergisteren had hij een typische Finse mes met houder in de sneeuw gevonden. Zijn trotse aanwinst. En een vrouw vind daar 5 Zwitserse frank. Die Zwitsers toch, die strooien graag met geld. Vorig jaar vond ik in Kreta 100 Zwitserse frank en een ander keer vond Laurens er 25.

Wat in elke supermarkt te vinden zijn, zijn spullen voor de sauna.

Worstjes met een plastiek folie rond kan je ook terug vinden.

Maar vergis je niet, de hond wordt ook verwend.

"Woo-oon, eenTobleronneke delen?"

We rijden terug naar dezelfde plek, maar dan beter gezet zodat ze makkelijk kunnen passeren. Er is weer kans om het aurore borealis te aanschouwen. Een heldere hemel maar helaas geen groen licht. Daarna weer volledig bewolkt. Jammer.

Pijnlijk koud dat het is. Weer meer dan -20 graden! De vloer binnen! Meet -10. Ons voeten vriezen d'er af. Je wil niet weten wat ik nog allemaal aan heb in de donssloefjes. 

De deur meet -19,5! 

Dit gaat er belachelijk over. Korte metten ermee, ik frutsel karton op de deur, wat ik al heel lang had moeten doen. En jawel de temperaturen stijgen fors. Doe daar een lekker brandend houtkacheltje bij en we zijn weer gereïncarneerd.

Zondag 5 jan

Gisteren kwamen de Finse mannen hier met hun moto's crossen. 
Vandaag worden auto's op de proef gesteld.

 Het bevroren meer wordt weer het speelparcour. Ze zijn even asociaal als de motocrossers. Toch stak er eentje de kop uit. Laurens heeft weer wat bijgeleerd over racen op het ijs.

Deze nacht heeft het gesneeuwd. Hopelijk lukt het om hier weg te rijden. In het ergste geval... de enigste levende zielen in de omgeving, zijn hier niet ver vandaan. En af en toe passeert er één van hun auto's.

Ok daar gaan we... het gaat heel moeizaam, naar voor, achter laten bollen, meer naar voor, achter laten bollen, en weer ietsje meer, maar helaas. Deze keer zitten we echt vast. 
We zien iemand aankomen. Wat een geluk, juist op dit moment. Laten we hopen dat het Mr Nice Guy is. En jawel wat een meevaller! In een wip heeft hij ons eruit getrokken en kunnen we weer verder.

We rijden naar het volgende meer. Misschien zijn daar ook hutjes. 
Daar aangekomen is er geen levende ziel te bespeuren. Het blijft bewolkt zodat het noorderlicht weer niet te zien is. 
We maken het ons gezellig met marshmellow aan ons eigen mini-kampvuurtje... ons kacheltje.

Ik ben verliefd op de kachel. Wat een gerief! Je kan het van boven opendoen voor grotere blokjes en er is een voordeurtje aan. Goed om de kachel aan te steken, kleiner hout bij te vullen en gezellig open zetten voor een baby kampvuur. Bovenop kan je koken, bakken, stoven,... Het kan niet op. Laurens wil een derde persoon meenemen op reis? Awel dit telt zeker als derde. Geeft zeer veel warmte en werkt zelden tegen.

Laurens gaat eerst een dutjedoen.

Terwijl ik aan de kachel waak

Achter het busje zie ik verschillende sporen van elanden.