Fins weekendje

Vrijdag 11 aug '23

De dag begint met een zonnig ontbijt op het ponton aan het meer. 

Terwijl nemen we contact op met Jukka. Ze werken beiden nog tot 17u en tegen half 7 worden we verwacht op het afgesproken punt. 

Laten we nog even een bezoekje brengen aan de kerstman in Rovaniemi.

Het is 21 graden, wat een verschil met toen in de winter!

Bij binnenkomst is het meteen Kerstmis. 

Allerlei souvenirs zijn te verkrijgen in de shop die is gebouwd met een houten constructie zoals de vele kleinere hutten die we overal zien.

Zo ook hele rendier-vachten, hoe witter hoe duurder. 

De Scandinavische kerstkabouters zijn zeer verlegen of kunnen niet tegen het licht, het zijn dan ook winterwezens.

Achteraan de shop kan je naar het restaurant voor een hapje of een drankje.

En waar is de kerstman? 

Je kan met hem op de foto, wel tegen een vergoeding.

We rijden verder richting de afgesproken plek en onderweg vinden we een leuke tussenstop aan een meer met een klein zandstrandje.

Ideaal voor een snelle verfrissing waarna ik lekker kan opdrogen aan een klein vuurtje. 

We zijn hier niet alleen, kleine hagedissen zijn nieuwsgierig naar de vreemde bezoekers.

Het is tijd, we gaan naar de plaats waar we hebben afgesproken en daar staat de rode Landcruiser ons op te wachten waarna we ze volgen tot aan hun buitenverblijf aan het meer.

We worden vriendelijk verwelkomd door Jukka en Laura en krijgen een rondleiding. 
We staan midden in een bos, vlak aan een prachtig meer. Het is hier heerlijk rustig.

Ze hebben een Tiny house met daarnaast een sauna.

Alles hebben ze helemaal zelf gebouwd en is prachtig afgewerkt aan elk detail te zien. Zo ook de kleuren. Binnen het huisje is het een feest van frisse en warme tinten. Ze hebben veel gerecycleerde materialen gebruikt zoals de kast van oma, deuren, ramen, oude kleurrijke potten en pannen, stoffen die verwerkt zijn tot lakens in een vrolijk patchwork, ... Het geheel is in een perfect kleuren-balans. Hun warme creatieve zielen worden weerspiegelt in het interieur. 

Zelfs hun compost-toilet is assorti met hun huisje en eveneens perfect in afwerking en kleuren.

Hier leven ze in harmonie met de natuur. Alle producten dat ze gebruiken zijn biologisch afbreekbaar en het afvalwater wordt gefilterd. Zo belandt er niets in de grond of het meer dat schadelijk is voor de natuur.

We voelen ons meteen op ons gemak bij deze natuurvriendelijke warme Finnen. 

Aan het water krijgt Laurens de vis-kriebels

en we mogen meteen het meer op in hun bootje met een vislijn.

Het is heerlijk, dobberend op het water in alle rust. Na het vangen van enkele baarsjes, die we meteen weer vrij laten, horen we "Dinner is ready!".
Terug aan land brand een vuurtje waar net een vissoep op is klaargemaakt. Een lactose-vrij romige soep met stukken zalm, aardappel, wortel en dille. Jammie!

Toevallig ben ik van elk ingrediënt zot van en daarbovenop nog lactose-vrij, mijn darmen gaan blij zijn. De soep smaakt ongelooflijk lekker!!

Ik kan echt zeggen dat dit een van mijn lekkerste soepen ooit is. Of misschien wel dé beste!

We laten ons lekker maal even bezinken terwijl de sauna opwarmt. We krijgen de keuze hoe we in de sauna willen. Met zwemkleding aan of een handdoek rond of naakt? Eerst wij twee, dan zun? Of allen samen?
Voor we naar hier kwamen had ik al grondig onderzoek verricht over de Finse sauna-cultuur. Het is een gewoonte dat ze van baby-af-aan leren. Het is een reiniging van geest en lichaam en liefst op een zo natuurlijk mogelijke manier. Houtkachel wordt geprefereerd boven electrisch, in een natuurlijke omgeving liever dan in een gebouw, naakt boven kleding of handdoek,... Het is een heel sociaal gebeuren waar vriendschappen worden gesmeed in de sauna. Bazen en collega's, familie's, vrienden,... het is zo normaal als bij ons een terrasje doen. 
Het zou ook een eer zijn om uitgenodigd te worden om een sauna te delen. Het is voor ons al een hele eer om dit op de echte Finse manier te mogen beleven. 
Dus we krijgen de keus en gaan natuurlijk op de traditionele wijze. Gezellig allen samen. 

Binnen snuif je de lekkere geuren van hout en natuurlijke hout-teer op. Aan beide kanten zijn kleine ramen in de lengte geplaatst voor een zicht naar het meer of het bos. Het water kan uit het meer worden gepompt tot in de sauna. Een deel wordt opgewarmd boven op de kachel, waarna je zelf de warmte kan bepalen door toevoeging van koud water. In de vloer is er een afvoer waar het water makkelijk in wegstroomt. Zo kan je jezelf perfect wassen. Een geweldig systeem! We zijn beiden meteen verkocht en willen dit thuis óók. Eindelijk kan ik mijn haar wassen met warm water! Fantastisch!

Af en toe wordt er een schepje water op de hete stenen gegoten waarna we meteen in dstoom zitten te puffen. Snel daarna is het de moment voor een afkoeling in het meer. Laura en Jukka gaan erin alsof het niets is, maar wij oeioeioei. Het is toch wel héél fris. 
Aan het vuur ziet Jukka ineens een pad huppelen, wat hier vrij zeldzaam is.

De uren gaan verhalen-vertellend voorbij met afwisselend hitte en afkoeling tot na middernacht. 

De verassing van de dag... Jukka en ik verjaren beiden op 2 augustus!  En de naam Laura lijkt op Laurens.
Wat een toeval!

Zaterdag 12 aug '23

Wakker worden met de geur van kampvuur. We zijn net thuis. 
Een pot koffie, gezet op Turkse wijze op het buitenvuur, staat klaar om de dag te beginnen. Op de tafel ernaast ligt een uitgebreid ontbijt om lekker van te smullen waar we allen rustig van genieten. 

Daarna trekken we het bos in voor myrtilles en paddestoelen. Joepie de kans om bij te leren over paddestoelen en bessen. Super!
Laura en Jukka kennen zoveel over de fauna en flora van Finland. Ze zijn een bron van inspiratie. 
Wat hebben we mee?
Emmers en bessenkammen voor de blauwe bessen

en een mandje met messen voor de paddestoelen.
We hadden in Scandinavië al bessen geplukt, maar bes per bes. Een bessenkam kenden we al, maar hadden we nog nooit effectief gebruikt. Wat een zaligheid! Schep schep schep door de planten en de bessen belanden mooi in het bakje. Amaai dat gaat snel zo. We scheppen erop los!
Jukka vindt een bessenkam in het bos, een kleine kinderversie en geeft deze cadeau aan ons. Leuk! 

Andere bessen met een blauwe kleur, die we eerder zagen en ons dit afvroegen, zijn dus ook eetbaar, maar minder smaakvol. 
Er zijn er die sprekend op myrtilles lijken met dezelfde bladjes maar de vruchtjes zijn meer zilverachtig blauw, hebben een langere vorm, minder rond en minder smaak. 
Dan zagen we andere donkerder blauwe bessen met opgekrulde bladjes zodat het korte naaldjes lijken, de Kraaibes.

Ze zijn goed voor in confituur te verwerken, aangezien ze een ingrediënt bevatten die zorgt voor het indikken. Rauw zijn ze niet echt interessant omdat de pel en pitten snel tegensteken. 

Hier zijn 2 soorten rode bessen. 
De niet eetbare. 

En de eetbare Lingonbessen alias Vossenbessen.

De bladjes zijn donkerder groen, steviger en meer afgeronder dan die van de niet eetbare. 
Deze Lingonbessen zijn eveneens zeer goed voor de vrouwelijke urinewegen zoals de veenbessen (cranberrys). 
De veenbessen zijn de laatste bessen hier die rijp worden. 

Heel de tijd door kijken we uit naar eetbare paddestoelen. Boleten gaan in het mandje en ik leer 3 andere eetbare soorten bij. 
Op een speciale variant spitst Laura zich vooral op. Een niet eetbare, maar wel één waarmee je kunt kleuren. Deze zorgt voor een rode tint. Laura is specialist in het kleuren van wol, zijde, katoen en linnen d.m.v. natuurlijke producten. Ze geeft er workshops over. Ik leer enorm veel bij van haar.
Zoals de pitten van avocado's, geven een lichtbruine tint. De buitenste gedroogde schillen van rode ajuin, geven een olijfgroene kleur,... Het is steeds dezelfde procedure om de kleur uit een product te halen en ook om de kleur ergens in te brengen. 

Het begint te druppelen en we gaan rustig aan terug. Wat het weer betreft hebben we heel veel geluk gehad. Normaal gezien ging het gisterenavond en vandaag goed regenen, het is heel de tijd droog gebleven. Tot nu en dan is het zelfs te verwaarlozen. Onderweg is het al gestopt. 

Wat is onze vondst van deze middag? 
Myrtilles, een goede 15cm in de emmer.

Dit jaar is een goed jaar voor deze bosbessen, vertelt Laura.
Dan gaan we naar de paddestoelen...
Eerst en vooral leggen we van elk eetbare soort eentje op tafel. Ziet er mooi uit.

De derde is de Baardige Melkzwam.  

Deze soort wordt in veel water gelegd en moet zeker 10 minuten lang koken om de bittere smaak eruit te krijgen. 

Terwijl spelen Jukka en Laurens een partijtje tennis op een grappige wijze.

Een tennisbal aan een touwtje, makkelijk als je vlak naast een meer zit, spring er anders maar telkens achter in het water.
De Melkzwammen zijn gekookt, goed uitgespoeld en uitgeknepen. Ik proef een stukje en ze smaken heel zachtjes bitter met een aangename textuur.  
Dan werkt Laura ze af met opgeklopte room, peper, zout en fijngesneden pijpajuin.

Mmmm lekker, maar véél lekkerder de dag erna. Het gaat in de ijskast voor morgen. 

Al de andere eetbare paddestoelen worden in stukken gesneden en belanden in een pan voor het bakproces.

Bij boleten kan het soms wat slijmerig zijn, maar hier worden ze lang gebakken

tot de kleinste stukjes krokant zijn.

Echt super lekker zo!

Laura vraagt ineens of we het langste Fins woord al kennen? Geen idee. En dan vloeit er uit haar mond een ongelooflijk lang ingewikkeld woord uit. Hou je vast, hier komt het woordje:

epäjärjestelmällistyttämättömyydelläänsäkäänköh 

Ongelooflijk nietwaar? De betekenis ervan ben ik helaas vergeten, maar Google Translate vertaalt dit woordje in: 
'met zijn gebrek aan systematisering, toch?'
Als je wilt zien hoe Laura ze uitspreekt, zie video.

Daartegenover is er een Fins woord dat men over heel de wereld kent

SAUNA.

De geplukte blauwe bessen worden boven gehaald. Laura en ik reinigen ze d.m.v. een bessen-zift en met de hand halen we de laatste onzuiverheden weg.

We krijgen de bessen mee voor onderweg.

Enkele meters van waar we zitten, groeien veenbessen.

Ze zijn nog helemaal niet rijp aan de lichte kleur te zien. 

Vlak ernaast zijn mini-vleesetende plantjes.

Super schattig! 

Tussendoor hebben we hotdogs op de Finse manier gegeten. Broodjes en worstjes op de gril, belegd met allerlei sausjes, pikkels en gebakken uitjes en een blad sla die als bord dient is een truukje van Laurens. Zo wordt álles smakelijk opgegeten. 

Wat later komt een vriend van Jukka met zijn 2 zoontjes op bezoek. De kleintjes zwemmen in het water en de vislijnen worden boven gehaald.
Laurens bakt pannenkoeken met bier, maar op het open vuur lijkt dit helemaal niet zo makkelijk. De wind zorgt voor een ongelijkmatige verdeling van de warmte van het vuur. Jammer genoeg mislukt de helft. 

Laurens en ik gaan nog even het meer op in hun bootje en hij vangt de ene na de andere baars. Ik geniet vooral van de sereniteit op het water.
Als we terug aanmeren is het bezoek al weg en gelukkig heeft niemand nog honger dus kunnen we ze met een gerust hart vrij laten. Ik voel me al schuldig dat ze voor niets een haak in hun bekje hebben moeten doorstaan. Tja het was ook onze keus om het meer op te gaan. Vissen voor voedsel is vrij natuurlijk, maar voor plezier is toch wel een beetje zielig voor de onschuldige visjes.

We sluiten de dag af met natuurlijk een heerlijk ontspannende sauna.

Zondag 13 aug '23

De regen is er uiteindelijk toch doorgekomen. Maar geen nood. In hun gezellig warm huisje genieten we nogmaals van een uitgebreid lang ontbijt. En inderdaad, de paddestoelen in opgeklopte room smaakt na een dag trekken geweldig!
Als we nog niet genoeg verwend zijn geweest, krijgen we nog wat lekkere Finse specialiteiten mee voor onderweg. Zo ongelooflijk lief van hun.

Jukka helpt altijd mensen als ze voorbeeld problemen hebben op de weg. Als ze hem dan willen betalen weigert hij, maar vraagt als wederdienste dat ze de volgende keer als ze iemand in de problemen zien, dat ze die dan ook helpen.
Als deze daad zich zo snel als Corona zou verspreiden met symptomen als goedhartige koorts dan zou de wereld er mooi uitzien.

Het was een heerlijk weekend bij fantastische mensen in de rustige natuur aan een prachtig meer. 
We zijn volledig gereinigd van binnen en buiten met zoveel kennis rijker. 
Een liefdevol Finse verrassing, dat zomaar plots op ons pad verschijnt.
Dankjewel Laura en Jukka!

Helaas komt aan alles een einde. We nemen afscheid van elkaar en hopen dat we elkaar snel gaan weerzien. 

We vervolgen onze route, richting westkust die nog 120 kilometers door ongerepte natuur loopt. 

Aan het herdenkingsbeeld 'Lentäjän patsas' is een schuin overdekt hokje met een brandhaard

waar we een vuurtje stoken met zicht op het monument.

Daar koken we pasta met een van de lekkere Finse cadeautjes, witvis in tomatensaus. 

Het is een beetje met een wrange nasmaak, niet het eten, maar het feit dat hier ooit, 79 jaar geleden, iets ergs is gebeurd.

Tijdens de WOII is een Finse bommenwerper neergehaald door Duitsers en op deze plek neergestort. Drie inzittenden zijn mee verbrand met het toestel en de vierde heeft het overleefd met zware brandwonden. Hij heeft een helse weg afgelegd, die een week duurde, om in Simo te belanden zo'n 50 kilometer verder, waar hij eindelijk kon verzorgd worden. 
Na zijn dood in de jaren negentig is het vierde kruis erbij gehangen. 

We laten deze trieste plek achter ons en rijden nog een stuk door de natuur waar we onderweg een verlaten tipi tegenkomen.

Op de grens van Lapland (Lapi Läani) met Pohjois-Pohjanmaa (Oulun Läani) brengen we de nacht door.